“Jij kan ook een yogī worden”,
zei iemand me, lang geleden. Me er volledig aan wijden had ik ervoor nooit voor mogelijk geacht, maar sindsdien investeer ik heel wat tijd in mijn yoga-studie en pluk ik er de vruchten van. Jij kan ook een aspirerende yogī(nī) zijn! Ben je nieuwsgierig naar authentieke yoga? Misschien volg je al les maar wil je van yoga ook echt een levensstijl maken? Dan raad ik je aan om de vinyāsa krama methode voor yogāsana (yoga poses) aan te leren zoals in de traditie van de Indische grootmeester T. Krishnamacharya (1888 – 1989). Zijn bekendste pupillen zijn P. Jois (1915 – 2009) en BKS. Iyengar (1918 – 2014), die op hun beurt honderden leraars opleidden, waaronder mijn goeroe, Sharath R. Jois (º1971, kleinzoon van). De meeste populaire moderne en bewegingsgerichte yogavormen die vandaag de dag wereldwijd verspreid zijn, inspireren zich op deze stamboom.
Sharathji- zoals zijn leerlingen hem liefdevol noemen- zet vandaag, samen met zijn moeder Saraswathi, de geweldige nalatenschap van zijn grootvader verder in het K. Pattabhi Jois instituut en Sharath Yoga Centre te Mysore, India.
Als erkend Ashtanga leraar begeleid ik in Antwerpen dagelijks Mysore-stijl klas (momenteel bij AntwerpYoga). Deze sessies zijn voor iedereen, jij leert er de methode stapsgewijs aan en geleidelijk ontwikkel je onder begeleiding een zelfstandige yoga beoefening. Je hebt geen voorafgaande ervaring met yoga houdingen nodig, maar je moet wel bereid zijn om met zekere regelmaat aanwezig te zijn. Drie keer per week is een mooi streefdoel om te beginnen. Fanatiekelingen mogen tot 6 dagen per week hun lichaam en geest het figuurlijke juk opleggen.
Leer en oefen
Ashtanga Yoga is...
In het middelpunt van moderne haṭha-yoga staat het krachtige Ashtanga Yoga systeem afkomstig van goeroes Śrī Krishnamacharya en Śrī K. Pattabhi Jois.
De methode is als het ware een lichaamsgerichte vorm van mindfulness en steunt op de techniek van vinyāsa (synchronisatie van ademhaling en beweging) met nadruk op drie steunpunten (tristhāna):
-
Houdingen (āsana)
-
In- en uitademing (pūraka & recaka)
-
Het richten van de blik (dṛṣṭi)
Indien correct toegepast, komt hierdoor een natuurlijk proces (pratiprasava) op gang dat het bewustzijn meer inwaarts doet keren. Dat vermindert de invloed van aversies en voorkeuren (rāga & dveṣa) op de persoonlijkheid, en maakt een gekwelde identificatie met het lichaam geleidelijk aan losser. De uitdagende bewegingsvorm wordt in yoga steeds gecombineerd met zelfonderzoek aan de hand van de yoga geschriften en een dosis devotie.
Patañjali yoga sūtra 2.1
तपःस्वाध्यायेश्वरप्रणिधानानि क्रियायोगः॥१॥
Tapaḥsvādhyāyeśvarapraṇidhānāni kriyāyogaḥ
Yoga -met betrekking tot handeling- omvat wilsvuur beproevingen, bestuderen van veda mantra en toewijding aan de universele intelligentie
Met een kritische en open geest wordt onze gedisciplineerde praktijk een bevrijdend proces van bewustwording en groeiend inzicht in de ziel, onze ware aard en je rol als mens. De gelukzalige toestand die uiteindelijk kan ontstaan vanuit deze meditatie-in-beweging is het doel van Yoga (samādhi) en wordt deel van het dagelijks leven van de yogin.
Professor Jois noemde zijn methode naar Patañjali’s Rāja Yoga, het Klassieke Yoga werk meest gekend voor haar Achtvoudig Pad (aṣṭāṅga yoga). Vergeet de beeldvorming van yoga op social media, zonder deze filosofische fundering is het beoefenen van poses volgens Pattabhi Jois slechts ‘circus’.
Op de mat
Deze methode, die onder de naam “Ashtanga Yoga” bekend staat, is geniaal.
Je leert twee soorten zonnegroeten en een basis serie die bestaat uit staande, zittende, liggende en omgekeerde poses. Zodra je elke pose beheerst met de juiste adem-synchronisatie, wordt er telkens een pose met bijhorende vinyāsa telling aan je set toegevoegd. Zo leer je geleidelijk en in juiste volgorde de primaire, en mogelijks ook intermediaire en gevorderde reeksen van yoga houdingen. Hiermee leg je de basis voor prāṇāyāma (ademhalings verruiming). Door het nauwgezet opvolgen van de instructies van je leraar, maak je deze yoga je stapsgewijs eigen, en je zal versteld staan van je eigen mentale en fysieke mogelijkheden!
De lesmethode bestaat uit twee klastypes; Mysore-stijl en geleide klas (led class in het engels). Deze twee leervormen kunnen niet los van elkaar beoefend worden, het zijn de twee 'benen' waarop Ashtanga Yoga steunt en vormen samen een weekprogramma.
Tegenindicaties
De reeksen van yoga poses zijn een instrument, geen doel op zich. Gevorderde beoefenaars streven er na een vele maanden of zelfs jaren naar om de flow van ademen en bewegen te perfectioneren. Maar in geval van gezondheidsredenen, pijnen of blessures moet de oefen wijze steeds aangepast worden in overleg met je instructeur.
Yoga is geen geval vervanging voor medische zorg.
Vanwege het opspannen van diepliggende spieren in de buikholte, vermijden vrouwen tijdens de menstruatie best het tillen van hun lichaamsgewicht en dus ook intense āsana. Het is dan aangeraden om te rusten oftewel een aangepaste oefenreeks te doen.
1.Mysore stijl is een dagelijkse inloop klas voor beginners en gevorderden. Arriveer op je eigen tijd, wandel op je gemak binnen en rol gewoon je matje uit. We beginnen je onmiddellijk en individueel te begeleiden. Voor beginners is dit de beste lesmethode om te starten met Ashtanga yoga, je leert er de basis aan op gepast tempo. Gevorderden worden verder geassisteerd in hun zelf beoefening. Het is als privé-les in groep.
2.Led class. De geleide klas wordt één keer per week gehouden als aanvulling op de Mysore-stijl. De leraar geeft het ritme aan, beginners en gevorderden werken er zich samen aan het correcte tempo en al zwetend door de volledige Primary of Intermediate Series. Luister goed naar de instructies, want er zijn specifieke richtlijnen voor de verschillende niveaus die gerespecteerd moeten worden. De geleide klas verlegt je focus van je eigen ademritme naar de telling van de instructeur. Dat is een mooi tegenwicht voor zelf beoefening zodat je nu en dan uit je "comfortzone" komt.